Rood Jaartal:link naar kranten artikel.
Terug; op pijltje links klikken.
De ontsmettings oven in
Tiel
In de kranten wordt al voor 1800 veel gemeld over epidemieën in
vooral het buitenland. Begin 1800 wordt ook bericht dat in de
regio vee is besmet.
Pas vanaf 1849 worden meldingen over overlijden door
besmettelijke ziekten in Tiel genoemd. En gelijk al de discussie
over de aantallen. Tielsche Nieuwsbode had geschreven dat in 26
dagen tijd 21 personen zijn overleden. Het Stads en
Arrondissements Nieuws vermeld : het zijn er niet meer dan 17
geweest, de ziekte blijft in geringe mate aanhouden.
Heel lang is gedacht dat de zieken zoals Cholera,Typus enz. niet
besmettelijk zijn. Zelfs is 1883 is er nog discussie.
Vele middelen worden geadviseerd. Wat steeds terug komt is dat
er ontsmet moet worden. Het meest simpele is de boel in brand
steken. Minder vergaand is het advies: “Men steekt bij het bed
van den zieke een mengsel van teer en terpentijn in brand ,
zoodat de kamer met een dikken zwarten rook vervuld wordt ,
waardoor de menschen , die zich er bevinden , elkaar bijna niet
kunnen zien , maar die anders niet hinderlijk is . De zieke ademt
de harslucht met welbe - hagen in, en hij wordt weldra bevrijd
van wat hem benauwde . De keel moet dan met teer - en
kalkwater uitgespoeld worden . Binnen twee of drie dagen is de
patiënt op die wijze genezen . De damp is tevens een middel tot
ontsmetting .” (1 juni 1884 Culemborgsche Courant).
1888 Middelburg wil een ontsmettingsoven maken. Aangezien
volgens de laatste wetenschap het ontsmetten van kleding
stoffen, beddengoed, matrassen allen mogelijk is bij stoom van
tenminste 100 graden.
1892 In Staatsbladen zijn wetten opgenomen over verpleging en
ontsmetting in geval van besmettelijke zieken. Huizen en
vaartuigen , waarin eene besmettelijke ziekte voorkomt , worden
onmiddellijk en uiterlijk binnen 24 uren na de aangifte door de
zorg van den burgemeester , ten koste der gemeente , voorzien
van een van buiten duidelijk zichtbaar kenmerk , zoo noodig van
meer dan één , de woorden „ besmettelijke ziekte " en den naam
der ziekte vermeldende . Het kenmerk moet aldaar verblijven ,
totdat door eene verklaring van eenen geneeskundige is gebleken
, dat het gevaar van besmetting geweken is .
1894 Culemborg overweegt zelf een ontsmettingsoven aan te
schaffen.
1901 5 juli besluit Tiel een ontsmettingsoven te bouwen. De
kosten worden begroot op 3160 gulden. Aanbesteding op 8
november en al op 17 november de gunning aan de
goedkoopste inschrijver voor het bouwen een gebouwtje voor de
ontsmettingsoven 900 gulden. 18 augustus worden door de
raad tarieven vastgesteld.
1902 26 januari verzoeken de geneesheren een andere
regeling te treffen. In de raad wordt op 18 maart goedgekeurd
het voorstel om voor minvermogenden het ontsmetten voor
rekening van de gemeente te laten geschieden. De
tariefwijziging wordt bij Koninklijk besluit goedgekeurd in
augustus.
In 1902 is door 41 personen gebruik gemaakt van de oven.
Hiervoor waren 43 vullingen nodig waarvan 5 gratis. Bij het
legen van de oven en het drogen van goederen werd hulp
verleend door de huisvrouw van de stadsbaas A. van Maanen Zij
krieeg hiervoor een gratificatie van 10 gulden.
1903 Voor de kosten van ontsmetting en desinfectiemiddelen
wordt 300 gulden opgenomen.
In 1903 hadden in den ontsmettingsoven 33 ontsmettingen
plaats.
1904 Er ontstaat discussie over de kosten wanneer niet alleen bij
tuberculose gratis wordt ontsmet, maar ook voor schurft,
mazelen, enz. Er zijn ook stemmen dat de oven er toch niet is om
er aan te verdienen. Een gedachte is ook hoe bekender hoe
meer de oven ook gebruik wordt door betalenden. De voorzitter
is het hier niet mee eens.
1909 Voor de kosten van ontsmetting en desinfectiemiddelen
wordt nu ook weer 300 gulden opgenomen. Ook het laten
ontsmetten van de ontsmettingsoven is nodig. Hiervoor wordt
134 gulden opgenomen in de begroting. Matrassen, peluws,
kussens en zo nodig andere goederen, werden in de oven
ontsmet.
Ook uit anderen plaatsen werd gevraagd om goederen te
ontsmetten. Zij konden kiezen uit Hilversum of Tiel. Blijkbaar
was Tiel echt voortvarend te werk gegaan.
1910 Het werven van een nieuwe Opzichter der gemeente
werken, jaarwedde f 500,-, met vrije woning en ook kleine
diensten aan de barak te verrichten.
1910 De vraag in de raad is: Je kan bv beddengoed laten
ontsmetten maar hoe krijg je die daar? Je kan mensen wel
aanraden de goederen te brengen, maar niet dwingen. De
voorzitter zegt dat het wel van een ongelukkige geest getuigt,
als men de moeite niet neemt om ze te brengen.
Goedgekeurd werd het verzoek om manden voor kruisbessen te
laten ontsmetten, dit op verzoek van de Veiling Tiel &
Omstreken.
1911 In een verhaalvorm wordt in het Weekblad RK orgaan voor
Tiel en Omstreken opgeroepen te ontsmetten. “Toen trad de
dokter op haar toe: Mevrouw zo spoedig mogelijk uw kleding
verwisselen, gezicht en handen met sublimaat te wassen en uw
klederen naar de ontsmettingsoven te sturen”.
In 1912 wordt een pleidooi gehouden om de zeer nuttige
instelling van de ontsmettingsoven die nu al 10 jaar bestaat, te
noemen. In de verslagen is dit nimmer gemeld.
1918 De ontsmettingsoven zijn 25 maal lijf en beddengoed
ontsmet.
1919 De opbrengsten van de ontsmettingsoven zijn hoger dan
gedacht.
1920 Voorgesteld wordt een helpster of helper bij de
ontsmettingsoven aan te stellen met een wedde. Voor 1922 is
hiervoor 400 gulden opgenomen. In latere verslagen wordt mej.
P Schreuders, geboren Breur genoemd.
In 1923 wordt een afgekeurde stoomketel van de
ontsmettingsoven te koop aangeboden. Blijkbaar is eer een
nieuwe stoomketel geplaatst.
1926 Lijf en beddengoed werden 32 maal ontsmet. Voor wasch
ontsmetting werd Lysol verstrekt.
1927 28 maart Opheffing betrekking schoonmaakster
ziekenbarak en helpster bij de ontsmetting. 1927 7 september
De functie van de ziekenbarak werd overgenomen door de twee
ziekenhuizen in Tiel.
1927 7 september De functie van de helpster mevr P. Schreuders
bij de ontsmettingsoven blijft. De wedde wordt 250 gulden.
1928 Discussie over het nut van een echte opleiding voor het
bedienen van de oven.
Over de periode vanaf 1928 moet ik nog onderzoek doen. Het
gebouw staat er in ieder geval nog.
1919 Oven in Rotterdam. Medewerker met beschermende
kleding, de geneesheer met hoed.
2018 Tiel, gat waar de ketel was, duidelijk zichtbaar.
Zorg om Zorg erfgoed Tiel
Ontsmettingsruimte: Hoveniersweg 106,
Woning Beheerder: Hoveniersweg 104.